Już po raz piętnasty pięć Oddziałowych Biur Edukacji Narodowej IPN z Łodzi, Poznania, Katowic, Gdańska i Bydgoszczy organizuje akcję upamiętnienia polskich obywateli II RP zamordowanych przez Niemców w pierwszych miesiącach II wojny światowej w ramach operacji „Tannenberg”, „Akcji Inteligencja” oraz „politycznego oczyszczania gruntu”.
Przedstawiciele polskich warstw przywódczych zostali zamordowani na terenach wcielonych w 1939 r. do III Rzeszy w Wielkopolsce, w regionie łódzkim, na Pomorzu Gdańskim, Kujawach i na Górnym Śląsku. W dokonanych wówczas licznych egzekucjach rozstrzelano setki Powstańców Wielkopolskich i Śląskich. Likwidowano także polskich urzędników, księży, nauczycieli, działaczy politycznych i społecznych. Zginęli tylko dlatego, że pełnili przywódcze role w polskim narodzie. Jako zakładników rozstrzelano ich na głównych placach polskich miast i miasteczek. Innych wywożono do lasów i zabijano nad dołami śmierci, a ich doczesne szczątki poszukiwane są do dnia dzisiejszego.
9 września 1939 r. po zajęciu przez wojska niemieckie Łodzi, do miasta wkroczyli dowodzeni przez Hauptsturmführera Fritza Lipharda funkcjonariusze Einsatzgruppe III. Zajęli oni budynek przy al. Karola Anstadta 7 i rozpoczęli aresztowania wśród mieszkańców Łodzi i okolic.
Miasto zostało włączone do utworzonego 26 października 1939 r. Generalnego Gubernatorstwa, jednak silne naciski miejscowej ludności niemieckiej spowodowały, że 9 listopada 1939 roku, Łódź została przyłączona do III Rzeszy. Tego dnia Niemcy rozpoczęli masowe aresztowania miejscowej elity polityczno–intelektualnej państwa polskiego.
Zatrzymano ponad 1500 osób w obozie przejściowym na Radogoszczu. Większość uwięzionych na mocy policyjnych sądów doraźnych skazano na karę śmierci i rozstrzelano w masowych egzekucjach w Lasach Lućmierskich oraz na poligonie Brus.
Miejsca pamięci w Łodzi: Cmentarz komunalny Doły, Fabryka Glazera przy ul. Liściastej 17, Gmach XII LO przy ul. Anstadta 7, Szpital w Kochanówce im. J. Babińskiego przy ul. Aleksandrowskiej 159, gdzie zamordowano 1500 osób niepełnosprawnych.
Pamiętajmy o tych, którzy mają swój grób, tablicę z imieniem i nazwiskiem, ale również o tych, którzy leżą w bezimiennych, masowych mogiłach, a także i o tych, którzy nadal są poszukiwani. Zapalmy znicz w niedzielę 22 października w ramach XV Edycji Akcji Medialno – Edukacyjnej „Zapal znicz pamięci”.
Foto: Marek Kamiński