Witamy serdecznie na stronie internetowej Oddziału Łódzkiego
Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy.

Mamy nadzieję, że ułatwimy Państwu docieranie do rzetelnej informacji. Tutaj chcemy prezentować wielkość oraz problemy naszego Kościoła, zagadnienia społeczne, cywilizacyjne, publikacje członków Stowarzyszenia, stanowiska w ważnych kwestiach. Nie będziemy konkurować w informacjach bieżących z innymi portalami (niektóre z nich wskazujemy w odnośnikach), natomiast gorąco zapraszamy do lektury wszystkich tekstów - ich aktualność znacznie przekracza czas prezentacji na stronie głównej. Zachęcamy do korzystania z odnośników: "Publikacje" i "Polecane". Mamy nadzieję na stały rozwój strony dzięki aktywnej współpracy użytkowników. Z góry dziękujemy za materiały, uwagi, propozycje.
Prosimy kierować je na adres: lodz@katolickie.media.pl

Publikacje członków OŁ KSD

Grzegorz Bednarek. Cykl autorski "Chrześcijańskie korzenie Zjednoczonej Europy." Najstarsze świątynie Metropolii Łódzkiej

Najstarsze świątynie Metropolii Łódzkiej - Łódzka i Diecezja Łowicka Chrystianizacja obszarów dzisiejszej centralnej Polski sięga samych początków naszej narodowej historii i związana jest nierozłącznie z Monarchią Pierwszych Piastów, którzy na przełomie X i XI wieku włączyli ten  obszar  w krąg cywilizacji zachodnioeuropejskiej. Pierwsze państwo polskie w dokumencie “Dagome Iudex”, wystawionym w roku 992 przez Mieszka I dla Stolicy Apostolskiej w Rzymie, nazywało się “Państwem Gnieźnieńskim” i obejmowało swym zasięgiem ziemie wielu słowiańskich plemion- Lechitów, Goplan, Mazowszan, Wierczan i Łęczycan. W dokumencie tym  pierwszy chrześcijański władca Polski oddawał swój kraj pod opiekę ówczesnego papieża i Stolicy Apostolskiej i  podporządkowując tym samym sprawowany w nim chrześcijański obrządek liturgiczny  związany z rytem rzymskim. Stąd też można mówić o ponad tysiącletniej już tradycji polskiego katolicyzmu dzisiejszej Metropolii Łódzkiej i jej prastarych piastowskich korzeniach na tej ziemi. Na przełomie pierwszego i drugiego tysiąclecia ery chrześcijańskiej tereny dzisiejszego Województwa Łódzkiego zamieszkiwały pogańskie plemiona Łęczycan i  Wierczan. Pierwsi zajmowali  bagienne i równinne obszary Pradoliny berlińsko-warszawskiej wzdłuż rzeki Bzury, Neru, Moszczenicy i Mrogi, a ich głównymi grodami były Łęczyca, Czerchów, Skoszewy i Łowicz. Drudzy zasiedlali tereny wzdłuż Warty, Widawki, Luciąży, Strawy, Pilicy i Grabi,  a ich plemiennymi grodami wydają się być z kolei Rozprza, Rękoraj, Spicymierz i Sieradz. Na przełomie XI i XII wieku tereny te okrzepły w książęcą dzielnicę  Łęczycko-Sieradzką z ich dwoma głównymi ośrodkami grodowowymi Łęczycą i Sieradzem. W czasach panowania pierwszych Piastów po roku 1000 i słynnym Zjeździe Gnieźnieńskim, na którym utworzono niezależną  polską  organizację diecezjalną z metropolią w Gnieźnie, tereny te stały się bezpośrednio podległe Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Po najeździe czeskim na Polskę i reakcji pogańskiej, która miała miejsce w latach czterdziestych XI wieku zniszczno tutaj zapewne pierwsze świątynie chrześcijańskie  i dopiero w czasach Kazimierza Odnowieciela, Bolesława Śmiałego i Władysława Hermana pojawili się tu po raz kolejny chrześcijańscy misjonarze, pustelnicy i kapłani związani z dworami książęcymi  i grodami kasztelańskimi. Wtedy też po raz pierwszy w kronikach wymienione zostały podłódzkie Mileszki. W roku 1075 w Płocku zostało utworzone kolejne biskupstwo, które na prawie pół wieku sprawowało władzę diecezjalną nad okolicami dzisiejszej Łodzi. Pod koniec XI wieku powstał też w Inowłodzu nad Pilicą klasztor żeński i kościół p.w.św. Idziego, który stał się lokalnym ośrodkiem chrystianizacyjnym.  Od roku 1100 po przekazaniu  przez króla Władysława Hermana metropolitom gnieźnieńskim grodu w Łowiczu tutejsza kasztelania na setki lat stała się obok Gniezna główną siedzibą Prymasów Polski. W pierwszej połowie XII wieku za panowania Bolesława Krzywoustego utworzone kolejne diecezje piastowskie, a  misyjne, kujawsko-pomorskie biskupstwo Kruszwickie przenieisone zostało w roku 1126 do Włocławka. Od tego też momentu Ziemia Łęczycko-Sieradzka podległała tej diecezji, a w Wolborzu biskupi włocławscy urządzili jeden ze swoich dworów. Kolejną  ważną  datą stało się wydanie w roku 1136 przez papieża Innocentego II bulli potwierdzającej niezależność i dobra Archidiecezji Gnieźnieńskiej, w których pojawiają się także nazwy miejscowości należące do dzisiejszej Metropolii Łódzkiej. W pierwszej połowie  XI wieku na  tych terenach osiedlili się pierwsi benedyktyni, a w XII wieku cystersi, norbertanie i kanonicy regularni zakładając tu swoje klasztory, między innymi w Jeżowie, Sulejowie i w Witowie. W roku 1161 konsekrowana została też imponujaca książęca kolegiata w Tumie pod Łęczycą, która stała się trwałym, kamiennym symbolem chrześcijaństwa na tej ziemi.   Powstała w roku 1920 Archidiecezja Łódzka oraz erygowana  w roku 2001 przez Ojca Świętego Jana Pawła II Diecezja Łowicka, choć wydają się być diecezjami nowymi i bez historycznych tradycji, to tak naprawdę ich korzenie siegają jeszcze w czasy wczesnopiastowskie. Romańskie kościoły i klasztory dzisiejszej Ziemi Łódzkiej i jej Metopolii są natomiast niezbitymi dowodami na tysiącletnią już chrześcijańską tradycję i wiarę jej mieszkańców. Reszty tego historycznego rodowodu dopełniają średniowieczne kroniki wskazujące jednoznacznie na prastare daty powstania dziesiątek tutejszych parafii i kościołów. Naturalne piękno  tej  prastarej piastowskiej domeny widoczne jest natomiast najlepiej ze wzniesień, na których przetrwały do naszych czasów romańskie kościoły lub ich archeologiczne relikty. Owe majestatyczne kamienne budowle pamiętające czasy chrystianizacji tej ziemi są  bowiem niemymi świadkami burzliwych dziejów tego regionu i świadczą o jego tysiącletniej przynależności do chrześcijańskiego dziedzictwa kulturowego. Średniowieczne szlaki pielgrzymkowe, prowadzące stąd do sanktuariów św. Aleksego w Rzymie, św. Idziego w Prowansji, św. Tomasza w Canterbury, św. Urszuli w Kolonii  i św. Jakuba Apostoła w hiszpańskicm Santiago de Compostella potwierdzają jedynie pradawne znaczenie całego regionu  położonego  już od X wieku na skrzyżowaniu ważnych szlaków drogowych Europy.             


Najstarsze świątynie Archidiecezji Łódzkiej według zapisów kronikarskich

1. Mileszki- kościół p.w. św. Doroty, pierwsze wzmianki o tutejszej pustelni pochodzą z  XI wieku
2. Skoszewy- kościół p.w.Wniebowziecia NMP i św. Barbary, najstarsze grodzisko słowiańskie w regionie i prawdopodobnie miejsce chrzcielne dla okolic dzisiejszej Łodzi na przełomie X i XI wieku
3.    Brzeziny- kościół p.w. Podwyższenia św. Krzyża, prawdopodobnie dawny kościół zakonu bożogrobców, data erygowania 1139, abp Jakub ze Żnina
4.    Jeżów- kościół  p.w.NMP i św. Józefa Oblubieńca- dawna prepozytura benedyktynów płockich, pierwotnie drewniany a później romański, XII wiek, data erygowania 1270-abp Marcin II
5.    Jeżów- kościół cmentarny p.w. św. Leonarda, patrona kościołów i kaplic benedykyńskich
6.    Strońsko- kościół p.w. św. Urszuli i 11000 Dziewic, data erygowania 1250 r, romański XIII wiek
7.    Buczek- kościół p.w.św. Jana Chrzciciela, jedna  z pierwszych ceglanych świątyń, romański XIII M
8.    Bałdrzychów- kościół p.w. św.  Idziego, pierwsza wzmianka w roku  1176, XI-XII wiek
9.    Marzenin-kościół  p.w.Wniebowzięcia NMP, data erygowania 1331, abp Jakub ze Żnina
10.    Sulejów-kościół  p.w. św. Floriana, data erygowania 1184 rok
11.    Kazimierz- kościół p.w. św. Jana Chrzciciela, XIII wiek, abp Jakub II herbu Świnka
12.    Witów-ponorbertański kościół  klasztorny p.w.św. Małgorzaty i św. Augustyna, 1181rok
13.    Lutomiersk- kościół p.w. Matki Bożej Szkapleżnej,  pierwotnie drewniany, data erygowania 1283
14.    Wolbórz- kolegiata p.w. św. Marcina, data erygowania ok.1140 roku
15.    Tur-kościół p.w. św. Piotra i Pawła, pierwsza wzmianka  w roku 1136, data erygowania 1385 rok
16.    Parzno- kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa, data erygowania 1176 rok
17.    Piotrków Trybunalski- Krakówka, kościół p.w. Wniebowzięcia NMP,  prawdopodobnie najstarsze miejsce chrzcielne regionu IX wiek
18.    Piotrków Trybunalski- Fara p.w. św.Jakuba Apostoła, gotycki XIII-XIV wiek
19.    Piotrków Trybunalski- klasztor podominikański p.w. św. Doroty, XIV wiek
20.    Milejów- kościół p.w. św. Marii Magdaleny, opieki św. Józefa i Aniołów Stróżów, rok 1296
21.    Witów- kościół cmentarny p.w. św. Marcina, pierwsza lokacja Witowa, drewniany
22.    Bełchatów- kościół p.w. Wszystkich Świętych, data erygowania 1230, Wincenty z Czarnkowa
23.    Będków- kościół p.w. Wniebowzięcia NMP,  jeden z najstarszych kościołów diecezji, którego geneza sięga początku XII wieku, ufundowany przez rycerza Banda, obecnie gotycki z XV wieku
24.    Gieczno – kościół p.w. św. Jakuba Apostoła,  data erygowania,  data erygowania 1437
25.    Leźnica Wielka- kosciół p.w. św. Jakuba Apostoła,  data erygowania XV wiek
26.    Modlna- kościół p.w. Bożego Ciała i św. Stanisława, XV wiek
27.    Parzęczew – kościół p.w.Wniebowzięcia NMP, św.Anny i św. Wojciecha, data erygowania XV wiek
28.    Solca Wielka- kościół p.w.św. Wawrzyńca,  data erygowania, XIV wiek
29.    Górka Pabianicka- kościół p.w. św. Marcina i św. Marii Magdaleny, czas erygowania, XIV wiek
30.    Pabianice- kościół p.w. św. Mateusza Ewangelisty i św. Wawrzyńca, data erygowania 1398
31.    Budzynek- kościół p.w. św. Jana Chrzciciela i świetej Trójcy, jeden z najbardziej zagadkowych kościołow w regionie o prasterej genezie zapamiętanej przez ludową tradycję
32.    Domaniew- kościół p.w. św. Floriana, XVI wiek
33.    Kałów- kościół p.w.św. Mikołaja i św. Stanisława, data erygowania 1451
34.    Poddębice – kościół p.w. św. Katarzyny, pierwsza wzmianka z 1443 roku
35.    Bratoszewice- kościół p.w. św. Augustyna, data erygowania 1525, abp Jan Łaski, gotycki
36.    Dobra- kościół p.w. św. Jana Chrzciciela  i św. Doroty, data erygowania 1430 rok
37.    Kożle- kościół p.w. św. Szczepana, data erygowania 1475 rok
38.    Niesułków- kościół p.w. św. Wojciecha, data erygowania 1300 rok
39.    Stryków- kosciół p.w. św. Marcina , data erygowania 1350 rok
40.    Szczawin- kościół p.w. św. Stanisława data erygowania 1430 rok
41.    Restarzew- kościół p.w. św. Andzreja Apostoła, data erygowania XIV wiek
42.    Szczerców- kościół p.w. Narodzenia NMP, data erygowania  1367 rok
43.    Ujazd- kościół p.w. św. Wojciecha, data erygowania 1429 rok
44.    Czarnocin-kościół p.w. Wniebowzięcia NMP- data erygowania 1298 rok
45.    Srock- kościół p.w. Benedykta, data erygowania, ok roku 1415
46.    Rzgów- kościół p.w. św. Stanisława- data erygowania 1469 rok
47.    Tuszyn- kościół p.w. św. Witalisa, data erygowania 1345 rok
48.    Brzyków – kościół p.w. św. Jana Chrzciciela, data erygowania 1440 rok
49.    Grabno- kościół p.w. św. Wacława, data erygownia 1371 rok
50.    Sędziejowice – kosciół p.w. św. Marii Magdaleny i św. Klemensa, data erygowania ok 1240 roku
51.    Widawa-kościół p.w. Podwyższenia św. Krzyża, data erygownia 1417 rok
52.    Chorzęcin- kościół p.w. św. Małgorzaty, data erygowania ok. 1260 roku
53.    Moszczenica- kościół p.w. Podwyższenia św. Krzyża, data erygowania 1415 rok
54.    Wygiełzów-kosciół p.w. Nawócenia św. Pawła, data erygowania ok.1430  roku
55.    Łask – kolegiata p.w. św.Miachała Archanioła data erygowania 1525 rok, gotycki
56.    Zgierz- kościół p.w. św. Katarzyny, data erygownaia XIII wiek

Tekst, opracowanie: Grzegorz Bednarek, OŁ KSD

Copyright © 2017. All Rights Reserved.