Witamy serdecznie na stronie internetowej Oddziału Łódzkiego
Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy.

Mamy nadzieję, że ułatwimy Państwu docieranie do rzetelnej informacji. Tutaj chcemy prezentować wielkość oraz problemy naszego Kościoła, zagadnienia społeczne, cywilizacyjne, publikacje członków Stowarzyszenia, stanowiska w ważnych kwestiach. Nie będziemy konkurować w informacjach bieżących z innymi portalami (niektóre z nich wskazujemy w odnośnikach), natomiast gorąco zapraszamy do lektury wszystkich tekstów - ich aktualność znacznie przekracza czas prezentacji na stronie głównej. Zachęcamy do korzystania z odnośników: "Publikacje" i "Polecane". Mamy nadzieję na stały rozwój strony dzięki aktywnej współpracy użytkowników. Z góry dziękujemy za materiały, uwagi, propozycje.
Prosimy kierować je na adres: lodz@katolickie.media.pl

Publikacje członków OŁ KSD

Janusz Janyst - Garbacz, organista katedralny

Wytwórnia fonograficzna Ars Sonora wydała ostatnio płytę kompaktową dokumentującą brzmienie organów łódzkiej katedry w repertuarze z wieków od XVII po XX. Wszystkie utrwalone na krążku kompozycje wykonuje Jakub Garbacz, pierwszy organista tej świątyni. W 1901 roku rozpoczęła się w Łodzi budowa kościoła p.w. św. Stanisława Kostki (czyli dzisiejszej bazyliki archikatedralnej). Parafię erygowano w 1909 roku, przez następnych kilka lat trwało jeszcze wyposażanie świątyni, w której firma Biernacki zainstalowała w1912 roku pierwsze, kilkudziesięciogłosowe organy. Katedra znacznie ucierpiała w czasie II wojny światowej (Niemcy uczynili z niej magazyn wojskowy), dramatyczny w skutkach był też pożar z 1971 roku. Zniszczony wtedy instrument nie nadawał się już do użytku. Postanowiono zainstalować nowy, jego zaprojektowanie i budowę powierzono firmie Wolfganga Eisenbartha z Passau. Ostatecznie powstały najpierw małe, 10-głosowe organy dwumanuałowe na chórze przy prezbiterium, natomiast w 1978 roku oddane zostały do użytku 58-głosowe i czteromanuałowe organy właściwe, zlokalizowane na chórze głównym. Prowadzone w bazylice od 2001 roku prace restauratorskie objęły też oba instrumenty. Remont organów wielkich polegał m.in. na wymianie traktury elektropneumatycznej na elektromagnetyczną i zainstalowaniu komputerowego systemu zapamiętywania kombinacji głosów. Dokonano czyszczenia, konserwacji i strojenia instrumentów.
Wytwórnia fonograficzna Ars Sonora wydała ostatnio płytę kompaktową dokumentującą brzmienie organów łódzkiej katedry w repertuarze z wieków od XVII po XX. Wszystkie utrwalone na krążku kompozycje wykonuje Jakub Garbacz, pierwszy organista tej świątyni. Artysta 10 lat temu ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. Bacewiczów, brał też udział w mistrzowskich kursach interpretacji i improwizacji organowej - krajowych i zagranicznych (np. trzykrotnie w Zurichu). Wiernym uczęszczającym do archikatedry znany jest ze stojącej na wysokim poziomie (m.in. w zakresie harmonizacji) gry w trakcie liturgii. Melomani cenią go za dawane co jakiś czas w różnych ośrodkach recitale, udział w koncertach kameralnych oraz sprawowanie kierownictwa artystycznego odbywających się cyklicznie w łódzkiej bazylice festiwali muzyki organowej i kameralnej.
Płyta zawiera m.in. trzy miniatury barokowe wykonane na małych organach - ze względu na ich charakterystykę brzmieniową i funkcję pomocniczą nie predestynowanych do odtwarzania dzieł monumentalnych. Garbacz prezentuje najstarsze w zaproponowanym zestawie dzieł, bo pochodzące z końca XVII w., Preludium Podbielskiego, uroczą w dźwiękowej „łagodności” Ciacconę f-moll Pachelbela i jedno z bardziej znanych opracowań chorałowych Bacha Nun komm, der Heiden Heiland (tu może jeszcze wyraźniej wypadało uwypuklić w interpretacji „mistyczną” kontemplacyjność utworu).
Natomiast silny dramatyzm, możliwy do uzyskania m.in. dzięki dźwiękowej potędze oraz bogactwu kolorystyki organów wielkich, wydobywa solista z Bachowskiego, ponadczasowego „hitu” - Toccaty i fugi d-moll, również z czteroczęściowej, zwieńczonej fugą Sonaty B-dur Mendelssohna oraz Improwizacji nt. „Święty Boże” Surzyńskiego. Wykonania tych kompozycji, tak samo zresztą jak pełnych skupionego wyrazu Preludium, Fugi i Wariacji h-moll Francka, odznaczają się urozmaiconą rejestracją, dobrymi tempami i trafnym rozplanowaniem kulminacji. W cyklu Francka notabene swoisty koloryt współtworzą słyszalne odgłosy mechanizmów organów, np. stukanie traktury gry i praca żaluzji III manuału. Wirtuozeria techniki palcowej i umiejętność oddania właściwego nastroju potwierdzone zostają w miniaturach dopełniających program całego nagrania: lirycznej Ave Maria Schuberta a także pełnej blasku Trumpet Voluntary Stanleya.
Udana w sumie płyta jest pozycją godną polecenia zarówno koneserom muzyki organowej, jak i osobom mniej w tej materii zaawansowanym. A może po prostu kolekcjonerom „tego, co łódzkie”…


Copyright © 2017. All Rights Reserved.