Publikacje członków OŁ KSD

Władysław Trzaska - Korowajczyk - Dwadzieścia pięć lat Towarzystw Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej

W piękny wiosenny  dzień 12 kwietnia 2014 w historycznym gmachu Rektoratu Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odbył się Zjazd Jubileuszowy  Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Okazja to niecodzienna, Towarzystwo obchodzi właśnie 25 lat swojej działalności. Uroczystość odbyła się pod Honorowym Patronatem Marszałka Województwa Kujawsko – Pomorskiego Piotra Całbeckiego.  Organizatorem tego doniosłego spotkania był Zarząd Główny Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej  na czele z  Prezesem  k.ż.w. Józefem Szyłejko . W salach UMK spotkało się ponad stu Wilnian z urodzenia , ich potomków i przyjaciół Ziem Kresowych.

W październiku 1988 grono uczonych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu pochodzących z Wileńskiego Uniwersytetu Stefana Batorego, z inicjatywy prof. Wilhelminy Iwanowskiej powołało i zarejestrowało Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Wyłoniono Tymczasowy Zarząd z Prezesem prof. Wilhelminą Iwanowską – astronomem, zredagowano i zarejestrowano Statut i dokonano wszelkich innych niezbędnych formalności. W  styczniu 1989 odbył się Zjazd Wilnian w Toruniu. W Auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zebrało się pół tysiąca byłych mieszkańców Wilna, których zdradziecki Układ  z Jałty, wygnał z ziem ojczystych.

W podniosłej atmosferze obradowano  i wyłoniono Zarząd Główny z Prezesem prof. Sławomirem Kalembką. Prof. Wilhelmina Iwanowska została Honorowym Prezesem, a ks. kardynał  Gulbinowicz został Honorowym Członkiem, natomiast Czesław Miłosz odmówił tego zaszczytu.  Przedstawiciele poszczególnych miast zostali upoważnieni do organizowania na swoim terenie Oddziałów. Z Łodzi tej funkcji podjął się Władysław Korowajczyk. Trzeba pamiętać o tym, że były to jeszcze czasy PRL i  komunistyczni prominenci nie ułatwiali  pracy organizacyjnej. Mimo różnych trudności, w krótkim czasie, powstało 24 Oddziały, a liczba członków Towarzystwa liczyła przeszło ponad 20 tys..Po 25 latach Oddziałów jest także 24, a  członków W TMWiZW jest ok. 5 tys.

W  ciągu ćwierćwiecza Członkowie Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej utrzymywali ścisłe związki z Polakami na Kresach, których zdradzieckie Układy z Jałty oderwały od Ojczyzny. Niesiono pomoc materialną dla polskich szkół na Wileńszczyźnie, wspomagano Uniwersytet Polski w Wilnie, pomagano kombatantom na Kresach. W środowiskach, w których zamieszkali Wilnianie po ekspatriacji, szerzono wiedzę o Kresach, kultywowano tradycje  wileńskie z Kaziukiem na czele. Wiedzę o Kresach przekazywano w postaci redagowanych przez Jana Leszka Malinowskiego „Wileńskich Rozmaitościach „ , „Pamiętniku Okręgu Wileńskiego AK „ oraz w wydanych przeszło stu pozycjach książkowych. Podobne wiadomości przekazywano w „Wianie „  redagowanym przez Jerzego Urbankiewicza, również twórcy Muzeum Okręgu Wileńskiego AK w Łodzi. W  Mrągowie odbyło się 19 Festiwali Kultury Kresowej. Zarząd Główny jak i niektóre Oddziały, w obronie praw mniejszości polskiej na Wileńszczyźnie, wystosowało ogromną liczbę protestów, skarg,  postulatów, adresowanych do wszystkich możliwych Władz w Polsce i Republice Litewskiej.

Uroczystości Jubileuszowe roku 2014 zorganizował Zarząd Główny Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, kierowany obecnie przez Prezesa k.ż.w  Józefa Szyłejko, który przejął tę funkcję w 1998 po prof. Sławomirze Kalembce. Za swoją aktywność na rzecz Kresów i polskiej ludności z tamtych terenów,  został odznaczony w Wilnie  Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Uroczystości rozpoczęły się Mszą św  w kościele OO. Jezuitów pw Św. Ducha. Nabożeństwo odbyło się  W intencji synów Ziemi wileńskiej z tej i tamtej strony granicy i za Zmarłych Członków Towarzystwa.

Część oficjalną w Rektoracie rozpoczął Prezes Józef Szyłejko. Przywitał przybyłych członków Towarzystwa oraz   zaproszonych gości z Wicewojewodą Kujawsko – Pomorskim Zbigniewem Ostrowskim,  Prezydentem Torunia Michałem Zaleskim, Przewodniczącym Rady Miejskiej w Toruniu Marianem Frąckiewiczem, Prezesem Oddziału IPN   w Gdańsku prof.Mirosławem Golonem i Prezesem Oddziału Pomorskiego ŚZŻAK  prof.Jerzym Grzywaczem.Minutą ciszy uczczono Zmarłych Członków towarzystwa.

Zaproszeni goście, w krótkich wystąpieniach, dziękowali za zaproszenie i życzyli Towarzystwu dalszych sukcesów .Zostały odczytane listy gratulacyjne od Członka Honorowego Towarzystwa ks.kardynałaHenryka Gulbinowicza, prof.Romualda Brazisa – Rektora Universitas Studiorum PolonaVinensis z Wilna i Rektora UMK prof. Andrzeja Tretyna.

Następnie głos  zabrał Prezes Zarządu Głównego Józef Szyłejko. W dłuższym wystąpieniu nakreślił historię Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, podkreślając rolę inicjatorów powołania Towarzystwa - prof. Wilhelminę Iwanowską i Wiesława  Żurawskiego oraz pierwszego Prezesa prof. Sławomira Kalembki . Prezes Józef Szyłejko- w   mundurze kapitana żeglugi wielkiej   nakreślił rolę i zasługi poszczególnych Oddziałów  składające się na wspólny dorobek TMWiZW.
Wicewojewoda Kujawskoo – Pomorski Zbigniew Ostrowski  wręczył Odznaczenia  Państwowe szczególnie zasłużonym działaczom Towarzystwa; w laudacji podkreślił zasługi poszczególnych Odznaczonych.

Złoty Krzyż Zasługi – Odznaczenia przyznane przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego otrzymali: Wiesław Żurowski, Bożena Kisiel, Władysław Korowajczyk ,
Ryszard  Liminowicz, Stefan Jodis, Józef Sobków

Honorowe Odznaki Zasłużonego dla Kultury Polskiej – przyznane przez Ministra  Kultury i Dziedzictwa Narodowego otrzymali:
Józef Szyłejko,
Czesław Łapicz,
Władysław Korowajczyk
Wiesław Żurowski
Bożena Kisiel
Bronisława Rutkowska,
Maria Kowalewska – Podrez,
Aniela Dobielska
Krystyna Romer – Patyra,
Wilhelmina Rother
Waldemar Patyra,
Tadeusz Kisiel,
Krzysztof Jankowski,
Zbigniew Samborski,
Przemysław Namsołek
Następnie głos zabrali Członkowie Założyciele: Bogusław Nieziemski Kawaler Orderu Orła Białego,  Wiesław Żurawski, Władysław Korowajczyk, Wojciech Czerwiński oraz gość specjalny  Prezes  Okręgu Pomorskiego  ŚZŻAK prof. Jerzy Grzywacz a także Prezes
IPN – Oddział Gdański prof. Mirosław Golon.
Część oficjalną zakończono. Przy posiłku, w luźnych rozmowach dzielono się wspomnieniami z ćwierćwiecza Towarzystwa oraz wrażeniami mijającej Uroczystości.
Zbiegiem okoliczności, w piątek 11 kwietnia 2014, Oddział w Łodzi również obchodził 25 lat działalności, połączone z tradycyjnym Jajeczkiem Wielkanocnym. Na zaproszenie Prezesa Władysława Korowajczyka przybyła na Spotkanie Przewodnicząca Rady Miejskiej w Łodzi dr Joanna Kopcińska.