Są dwie płaszczyzny kontrowersji wokół książki „Z głębi naszych serc”. Pierwsza dotyczy wartości samego celibatu. Jeden z współczesnych niemieckich teologów i psychiatrów Manfred Lütz, stwierdził kilka lat temu, że z punktu widzenia społecznego i psychologicznego życie celibatariusza jest wyzwaniem i prowokacją. Jest tak dlatego, że

ta forma życia jest protestem wobec banalizacji życia i powierzchowności. Jak twierdził „celibat kapłański jest świadectwem, że ten świat z jego radościami i bólami nie jest wszystkim, jest wyznaniem wiary uczynionym nie za pomocą słów, ale jest on Credo wypowiedzianym własnym życiem. Jeśliby ze śmiercią wszystko się kończyło, celibat byłby nieporozumieniem, głupotą. […] Celibat ma sens tylko wtedy, jeśli istnieje życie wieczne, wtedy zapowiada on to, co ma dopiero nadejść”.

Warto zastanowić się nad tą refleksją. Kryzysy, które dziś przeżywamy w ludzkim życiu to kwestie przede wszystkim kryzysu wiary, owej głośnej niekiedy, a niekiedy milczącej apostazji Boga. Są to kryzysy, które przenikają Kościół. Głównym problemem Kościoła jest problem wiary w żywą obecność Chrystusa. Jeśli ta wiara jest, Kościół się rozwija. Byliśmy świadkami tego stanu rzeczy w czasie charyzmatycznego pontyfikatu świadka wiary św. Jana Pawła II. Nie rozumienie wartości celibatu jest też oznaką niewiary w życie wieczne, w komunię życia z Bogiem. I tutaj rodzi się pytanie – czy można rozwiązać kryzys wiary narzędziem, które jest rezygnacją z celibatu, a więc wyrazem słabej wiary?  

Książka, autorstwa kard. Saraha i pap. emeryta Benedykta XVI jest ważnym głosem wiary, nadziei i miłości do Kościoła. Nie jest z pewnością żadnym „nożem w plecy” wbijanym pap. Franciszkowi, jak głosi tytuł artykułu jednego z niemieckich dzienników prasowych. Nie jest głosem polemiki czy konfrontacji. Jest głosem z głębi serc ludzi wierzących i miłujących Kościół. Jest głosem świadków wiary, a przy tym, co też istotne, wybitnych intelektualistów.

W tym kontekście próbuję zrozumieć tę nagonkę, histerię, wściekłość zarówno płynącą z ust ludzi spoza Kościoła, jak i niektórych jego funkcjonariuszy. Mogę, czy raczej próbuję zrozumieć reakcję pap. Benedykta XVI, który nie chce firmować swoim nazwiskiem jako autor publikacji, dlatego, że może być odczytywana jako polemika z poglądami synodu amazońskiego i domniemanymi poglądami Franciszka. Ta reakcja budzi komentarze, skupia uwagę mediów. I może o to właśnie chodzi, by skoncentrować uwagę na mniej lub bardziej pozornym nieporozumieniu kard. Saraha i pap. Benedykta XVI. A to nie jest tak naprawdę istotne. Istotny będzie, istotny jest sens ich wypowiedzi. Treść ponad formą praw autorskich!

Może zamiast tych dociekań, spekulacji, tej wrzawy, zamiast tego wszystkiego warto przyjąć, że jest to książka… „pisana na cztery ręce”.  Tak mówiono o encyklice „Lumen fidei”, pierwszej ogłoszonej za pontyfikatu pap. Franciszka, a w znacznej i znaczącej części przygotowanej przez pap. Benedykta XVI. Papież emeryt zrezygnował z oficjalnego współautorstwa, ale to nie oznacza rezygnacji z treści, które wyznaje.